شرّ سوداگران ازسر بازار کم می گردد - مجله یک کامپیوتر

بر اساس این گزارش، در حالی که بانک مرکزی از وجود حجم بالای نقدینگی در کشور (بیش از 1500 هزار میلیارد تومان) گزارش می دهد، اما از سوی دیگر فراورینمایندگان با مشکل کمبود نقدینگی روبه رو هستند.

علت دوگانگی کمبود-ازدیاد نقدینگی

بنابر گزارشی که این کمیته تهیه نموده، دلیل اصلی این دوگانگی در نقدینگی، راهنمایی نادرست نقدینگی عنوان گردیده است؛ به این صورت که نقدینگی به سمت فعالیت غیر مولد مانند سوداگری در مسکن، ارز، طلا و خودرو به دلیل ریسک پایین و سود بالا سوق پیدا نموده ولی در مقابل بخشهای فراوریی از آنجایی که با مشکلات و ریسک های بالا مواجهند، از این حجم نقدینگی محروم مانده اند.

کارشناسان اقتصادی معتقدند سوداگران از این وضعیت سوءاستفاده نموده و با معاملات مکرّر موجب التهابات و افزایش دوچندان قیمت ها گردیده اند. به عنوان نمونه هجوم سوداگران و تقاضاهای غیر مصرفی به حوزه املاک منجر به افزایش سهم هزینه های مسکن در سبد خانوار، رگشت قیمتی و به تبع آن کاهش دسترسی به خانه های ملکی و مهم تر از همه، تبدیل تقاضای مصرفی به سرمایه ای در بخش مسکن گردیده است. تا جایی که بر اساس آمارها طی سال های اخیر بیش از 65 درصد تقاضای مسکن، تقاضای سرمایه ای بوده است.

یکی از راهکارهای موجود در این زمینه با هدف غیر اقتصادی گشتن فعالیت های سوداگرانه، وضع مالیات بر عایدی سرمایه (CGT) است که نقطه هدف آن سوداگرانِ فعال در بازارهای موازی فراوری هستند. مالیات بر عایدی سرمایه که قدمتی 100 ساله در دنیا دارد، با هدف ایجاد نرخ بازدارنده بر مابه التفاوت قیمت خرید و فروش کالاهای هدف از جمله مسکن اعمال می گردد.

کارشناسان و محققان کمیته اقتصاد مقاومتی مجلس، اخذ این مالیات در بخش مسکن را دارای آثار مثبتی از جمله کنترل تقاضای سوداگری و تورم، کاهش شکاف طبقاتی در جامعه، راهنمایی نقدینگی به سمت فراوری و رونق ساخت و ساز، افزایش ثبات و پیش بینی پذیری اقتصاد و افزایش قدرت خرید مردم دانسته اند.

چه کسانی از مالیات بر عایدی مسکن معاف خواهند بود؟

خاطرنشان می گردد از آنجایی که مالیات بر عایدی مسکن تنها معاملات سوداگرانه و تقاضاهای غیر مصرفی بازار مسکن را هدف قرار می دهد، خانه اصلی هر فرد از پرداخت مالیات معاف خواهد بود و هر خانواده به تعداد اعضای خود می تواند از معافیت مالیاتی در مالیات بر عایدی سرمایه و مالیات نقل و انتقال برخوردار باگشت.

همچنین در طرح مالیات بر عایدی مسکن که هم اکنون در مجلس است، سازندگانی که اقدام به فراوری و عرضه واحدهای مسکونی (ساختمان های نوساز) می نمایند نیز از پرداخت این مالیات معاف هستند.

کمیته اقتصاد مقاومتی مجلس: مالیات بر عایدی مسکن هرچه سریعتر اعمال گردد

به گزارش خبرنگاران، در گزارش کمیته اقتصاد مقاومتی مجلس آمده: بنابراین پس از اعمال مالیات بر عایدی سرمایه، تقاضاهای سوداگرانه از بازار مسکن به تدریج خارج گردیده و در مقابل، تقاضاهای مصرفی و فراوری و عرضه تقویت می شوند.

براین اساس، کمیته اقتصاد مقاومتی مجلس معتقد است که در شرایط فعلی اقتصاد ایران و با توجه به موافقت مسئولان دولتی ذی ربط و نمایندگان مجلس و کارشناسان اقتصاد مسکن، ضروری است هرچه سریع تر این پایه مالیاتی (مالیات بر عایدی مسکن) در کشور ایجاد و اجرایی گردد.

علت جهش در قیمت مسکن: احتکار + معاملات مکرر

همچنین در گزارش مذکور دو دلیل اصلی برای افزایش جهش گونه قیمت مسکن طی ماه های اخیر نتیجه گیری گردیده است: سودهای بالا و یک شبه در حوزه مسکن باعث گشت تا سرمایه های سرگردان به دو صورت وارد حوزه مسکن شوند؛ اول کسانی که مسکن خریداری کردند و با احتکار آن به انتظار افزایش قیمت و سود بیشتر نشستند و دوم کسانی بودند که با خرید و فروش مکرر مسکن در زمانی کوتاه باعث افزایش جهشی قیمت گشتند.

ساخت 7 میلیون واحد در 10 سال/ فقط 2.4 میلیون خانوار خانه خریدند

بر اساس سرشماری های انجام گرفته، در بازه زمانی 1385 تا 1395 معادل میلیون 7 واحد مسکونی بدون احتساب خانه های خالی از سکنه به موجودی مسکن اضافه گردیده در حالی که 2.4 میلیون خانوار جدید دارای مسکن ملکی گردیده اند.

این بدان معنا است که طی فاصله زمانی دو سرشماری گذشته نزدیک به 66 درصد از تقاضای مسکن موجود به تقاضای سرمایه ای اختصاص یافته است.

این در حالی است که در بازه دو سرشماری 1355 تا 1365 نزدیک به 80 درصد از تقاضای بخش مسکن تقاضای مصرفی بوده است.

کارشناس اقتصاد مسکن: نخستین ملک مشمول مالیات عایدی مسکن نمی گردد

نرگس رزبان، کارشناس ارگشت دفتر اداره کل اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی در گفت وگو با خبرنگاران با بیان اینکه مالیات، ابزار کارآمدی برای کنترل آثار سوء سیاست های کلان اقتصادی نیست، گفت: مثلا نمی توان در حالی که با اتخاذ سیاست های پولی انبساطی، به تورم دامن زده می گردد، انتظار داشت که با کنترل سوداگری آثار آن را کاملا خنثی کرد.

وی ادامه داد: در خصوص مالیات بر عایدی مسکن نیز همین مورد صدق می نماید. بخش مسکن این توانایی را دارد تا بتواند نقدینگی مرتبط با فعالیت های غیر مولد و سوداگرانه به خود جذب کند. بنابراین باید ابتدا سیاست های فعالیت در بازار مسکن به گونه ای تدوین گردد که از ورود نقدینگی تورم زا به آن جلوگیری گردد و سپس با اعمال سیاست های کنترلی همچون ابزار مالیات بر عایدی مسکن، انجام فعالیت های غیر مولد در این بخش را غیر اقتصادی کرد.

این مدرس دوره های مالیاتی در دانشگاه با بیان اینکه در تمام دنیا، نخستین ملک افراد مشمول مالیات بر عایدی سرمایه نمی گردد اظهار کرد: غیر از این دسته افراد، فراورینمایندگان مسکن نیز از پرداخت این نوع مالیات معاف هستند.

مرز فعالیت های سوداگرانه و مصرفی بازار مسکن ظریف است

وی با تأکید بر اینکه مالیات بر عایدی مسکن، فعالیت سوداگرانه در مسکن و بازار را برای سوداگران غیر اقتصادی و گران می نماید، اضافه نمود: معین مدل مالیات بر عایدی مسکن باید بسیار دقیق و ظریف انجام گردد؛ باید مرز بین فعالیت های سوداگرانه و مصرفی خرید و فروش مسکن معین گردد.

رزبان اعلام نمود: به عنوان مثال مواردی چون منحصر به فرد بودن کالای مسکن، همگن نبودن آن، تفکیک دوره های سرمایه گذاری کوتاه و بلندمدت در بخش مسکن در نظر دریافت زیان و ضررهای متعلقه به مسکن به عنوان دارایی و سرمایه افراد، در نظر دریافت دوره های رکود و رونق، در نظر دریافت دوره های تورم عمومی و مسکن، قفل گشتن دارایی های ملکی در برخی دوره های زمانی و ... باید در هنگام تدوین قوانین مرتبط با مالیات بر عایدی مسکن به عنوان ملاک تشخیص کارشناسان مالیاتی لحاظ شوند.

وی با بیان اینکه معمولا اقتصاددانان بازه های زمانی مشمول خرید و فروش مکرر یا فعالیت سوداگرانه در بازار املاک و مسکن را بازه های زمانی دو یا چند ساله در نظر می گیرند، گفت: اگر افراد بیش از این زمان ها بتوانند منازل خود را تبدیل به احسن نمایند، مشمول مالیات بر عایدی مسکن نخواهند بود. همچنین در برخی کشورها هم برای تعداد معاملات مسکن در طول عمر افراد سقف معین نموده اند و هر فرد مثلا می تواند در طول زندگی خود حداکثر 5 معامله مسکن داشته باگشت.

به هر حال باید منتظر ماند و دید طرح مالیات بر عایدی مسکن که هم اکنون در مجلس مطرح است، چه زمانی و چگونه به پایان خواهد رسید.

بانیما: قدرت گرفته از سیستم مدیریت محتوای بانیما