بازیگران اصلی تورم بهمن ماه - مجله یک کامپیوتر

دنیای اقتصاد در ادامه نوشت: در محاسبه تورم 12 ماهه منتهی به ماه بهمن نیز به ترتیب گروه های اجاره و حمل و نقل، مشابه دی ماه، دارای بالاترین اثر بوده اند. بر اساس این گزارش با توجه به افزایش فاصله نرخ تورم پیش بینی شده و تحقق یافته، پیش بینی نرخ تورمی در ماه های آینده نسبت به ماه های قبل دشوارتر شده است. در گزارش تحلیلی مرکز آمار و اطلاعات راهبردی، چهار دلیل برای افزایش قیمت ها در سال جاری بیان شده است؛ افزایش حجم نقدینگی، افزایش قیمت دلار، افزایش تورم انتظاری که تورم کاذب را در پی داشته؛ افزایش تقاضای یکباره برای برخی از اقلام به علت شیوع بیماری کرونا نیز یکی دیگر از دلایل افزایش قیمت ها در سال جاری عنوان شده است.

بالاترین و پایین ترین تورم نقطه به نقطه

قیمت اقلام در ماه بهمن نسبت به ماه مشابه سال قبل در گروه های روغن ها و چربی ها با 5/ 99 درصد، میوه و خشکبار با 2/ 88 درصد و گروه شیر، پنیر و تخم مرغ با 79 درصد بالاترین نرخ تورم نقطه به نقطه را ثبت کرده اند. نکته قابل توجه آنکه در دی ماه نیز وضع بر همین روال بوده است با این تفاوت که به ترتیب این گروه ها 5، 5/ 10 و 6/ 5 واحد درصد در دی ماه تورم نقطه ای پایین تری نسبت به بهمن ماه داشته اند. بر اساس آمار های منتشر شده گروه آب، برق و سوخت با تورم نقطه ای 8/ 18 درصد، پایین ترین تورم نقطه ای را داشته و همچنین گروه های ارتباطات و آموزش نیز با ثبت تورم نقطه ای 8/ 21 درصد در رده دوم پایین ترین نرخ های تورم نقطه ای بهمن ماه بوده اند.

در گزارش های تحلیلی تورم مرکز آمار و اطلاعات راهبردی برای بررسی صحیح تورم سبد مصرفی خانوار، جدا از گزارش نرخ انواع تورم گروه های اصلی مصرفی، به میزان اثرگذاری آن ها نیز اشاره می کند. در این گزارش ضریب تاثیر گروه ها و طبقات کالایی بر نرخ تورم بهمن ماه سال جاری گزارش شده است.

بالاترین ضریب تاثیر در ماه مذکور مربوط به قیمت اجاره مسکن است. ضریب تاثیر اجاره در بهمن ماه با رقم 854 گزارش شده در حالی که در رتبه های دوم و سوم اثرگذاری بر تورم نقطه ای بهمن ماه گروه حمل و نقل با ضریب تاثیر 5/ 533 و گروه نان و غلات با رقم 9/ 426 قرار گرفته اند. در بهمن ماه سال جاری نسبت به ماه مشابه سال قبل گروه های خدمت و دخانیات کمترین ضریب تاثیر را در میزان تورم نقطه به نقطه ثبت کرده اند. همچنین اثرگذاری گروه کالا هایی مانند آموزش 5/ 40 و ماهی ها و صدف داران 7/ 46 و هتل و رستوران 4/ 62 گزارش شده است. این ارقام می تواند نشان دهنده خارج شدن این اقلام مصرفی از اولویت مصرفی بیشتر خانوار های ایرانی داشته باشد.

سه عامل تورمی

براساس گزارش تحلیلی مرکز آمار و مطالعات راهبردی، در میان گروه های منتخب مصرفی، سه گروه اجاره، حمل و نقل و نان و غلات بالاترین تاثیر را بر نرخ تورم 12 ماهه منتهی به بهمن ماه داشته اند. در رتبه های بعدی اثرگذاری بر تورم سالانه بهمن ماه گروه بهداشت و درمان و گروه پوشاک و کفش قرار گرفته اند. کمترین اثرگذاری بر تورم سالانه بهمن ماه به ترتیب مربوط به گروه های محصولات خوراکی طبقه بندی نشده، خدمت، دخانیات، ماهی ها و صدف داران، هتل و رستوران و آموزش بوده اند.

البته بالاترین اثرگذاری بر تورم سالانه توسط کالا هایی متفاوت با گروه های دارای بالاترین تورم رقم می خورد و لزوما کالا های یکسانی نیستند. طی 12 ماهه منتهی به بهمن ماه سال جاری گروه های حمل و نقل با 3/ 65 درصد، نان و غلات با 6/ 45 درصد و انواع نوشیدنی های غیر الکلی با 1/ 45 درصد بالاترین نرخ تورم 12 ماهه را داشته اند که در مقایسه با دی ماه نیز همین روال بوده است. گروه های آب، برق و سوخت با 3/ 9 درصد و محصولات خوراکی طبقه بندی نشده با 8/ 14 درصد کمترین نرخ تورم 12 ماهه در بهمن ماه را ثبت کرده اند.

اثر کاهشی تورم ارتباطات

در بهمن ماه سال جاری گروه های گوشت قرمز و گوشت ماکیان، سبزی ها و حبوبات و میوه و خشکبار بیشترین ضریب تاثیر را در افزایش تورم ماهانه داشته اند. گروه های ارتباطات و آب، برق و سوخت دارای اثری کاهشی بر تورم ماهانه بوده اند. گروه های قند و شکر با 7/ 11 درصد، گروه سبزیجات (خیار، بادمجان، لوبیا سبز و کدو سبز) با 6/ 9 درصد و میوه و خشکبار (موز و انار) با 5/ 6 درصد بالاترین نرخ تورم را در بهمن ماه سال جاری نسبت به دی ماه داشته اند.

در این گزارش گفته شده که افزایش قیمت شکر در بازار های جهانی، کمبود شکر در بازار داخل و نیاز به واردات و همچنین افزایش هزینه های تولید اعم از بذر، کود، سم، حمل و نقل و بسته بندی در افزایش قیمت این اقلام موثر بوده است. در این گزارش گروه آب، برق و سوخت (متوسط قیمت یک متر مکعب گاز مصرفی خانوار های کشور) با منفی 3/ 6 درصد و گروه ارتباطات (گوشی موبایل) با منفی 5/ 1 درصد کمترین نرخ تورم ماهانه را داشته و دارای کاهش قیمت بوده است.

سه موج تورمی در روستا و شهر

بررسی فرایند تورم سالانه در مناطق شهری و روستایی در این گزارش نشان می دهد در طی 14 سال (1384 تا 1398) تورم سالانه مناطق روستایی در بیشتر سال ها رقم بالاتری را نسبت به مناطق شهری به ثبت رسانده است. مشاهده فرایند تورم سالانه در مناطق شهری و روستایی طی سال های 84 تا 98، از سه موج تورمی خبر می دهد. در گزارش تحلیلی مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت رفاه، افزایش تورم در موج اول در سال 1387، حاصل افزایش نقدینگی در اقتصاد کشور دانسته شده است. موج دوم تورم در سال های 1390تا 1392 مرتبط به دور اول تحریم ها دانسته شده است.

همچنین بررسی فرایند تورم سالانه مناطق شهری و روستایی، از تغییرات حدود 30 واحدی در این تورم ها در دهه اخیر خبر می دهد. کمترین رقم تورم سالانه مناطق روستایی در سال های اخیر رقم 2/ 7 در سال 1395 و بالاترین رقم تورم ثبت شده برای این مناطق 3/ 37 واحد مربوط به سال 1398 به دست آمده است. برای مناطق شهری کمترین رقم تورم سالانه ثبت شده مربوط به سال 1395، رقم 8/ 6 بوده است.

بالاترین رقم ثبت شده نیز مربوط به سال 1398، رقم 4/ 34 برای تورم مناطق شهری ثبت شده است. از دهه 1380 تا به امروز، نرخ تورم تک رقمی فقط طی دو سال پیاپی 1395 و 1396در مناطق شهری و روستایی، ثبت شده است. برآورد های انجام شده از شاخص قیمت کل کالا ها و خدمات مصرفی طی فروردین 1395 تا دی ماه 1399 در کل کشور به تفکیک مناطق شهری و روستایی، نشان می دهد که شاخص قیمت کل کالا ها و خدمات مصرفی تا سرانجام شهریورماه 1397 در نقاط شهری و روستایی تفاوت چندانی نداشته اند.

پس از شهریورماه سال 1397 با اینکه به طور کلی فرایند شاخص قیمت ها در کشور شیب صعودی بیشتری پیدا کرده است، ولی در مناطق روستایی کشور این فرایند افزایشی محسوس تر از نقاط شهری ثبت شده است. فاصله رشد شاخص قیمت ها در نقاط روستایی و شهری تداوم افزایش را نشان می دهد؛ به طوری که در دی ماه سال جاری فاصله میان شاخص قیمت نقاط روستایی بیشترین فاصله را از شاخص قیمت در نقاط شهری کشور ثبت کرده است.

سبقت تورم از پیش بینی ها

در گزارش تحلیلی مرکز آمار و اطلاعات راهبردی به پیش بینی تورم سالانه (12 ماهه) تا سرانجامی سال هم پرداخته شده است. بررسی تفاوت پیش بینی های انجام شده با رقم تحقق یافته تورم نشان دهنده دشوارتر شدن پیش بینی تورم در ماه های آینده دارد. بررسی های انجام شده نشان می دهد فاصله بین تورم پیش بینی شده و محقق شده در فصل بهار سال جاری کمتر از یک واحد درصد بوده، این در حالی است که با شروع تابستان این اختلاف به بالای یک واحد درصد رسیده و هر ماه مقداری به این اختلاف افزوده شده است. در بهمن ماه این اختلاف به رقم 4/ 4 درصد رسیده، به طوری که رقم پیش بینی شده برای تورم بهمن ماه 8/ 29 و رقم تحقق یافته به گزارش مرکز آمار 2/ 34 ثبت شده است.

بانیما: قدرت گرفته از سیستم مدیریت محتوای بانیما